2025 Yılında Türkiye’de İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG) Uzmanı Çalıştırma Zorunluluğu

2025 Yılında Türkiye’de İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG) Uzmanı Çalıştırma Zorunluluğu

2025 yılında Türkiye’de iş sağlığı ve güvenliği alanında yürürlüğe girmesi beklenen düzenlemeler, işverenler ve çalışanlar için önemli yenilikler getirmektedir. Bu makalede, 2025 yılı itibarıyla İSG uzmanı çalıştırma zorunluluğu başta olmak üzere, bu alanda getirilen yeni kuralların kapsamı ve nelere dikkat edilmesi gerektiği ayrıntılı bir şekilde ele alınacaktır.

İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG) Nedir ve Neden Önemlidir?

İSG’nin Tanımı ve Kapsamı

İş sağlığı ve güvenliği (İSG), çalışanların iş yerlerinde karşılaşabilecekleri her türlü tehlikeye karşı korunmasını amaçlar. Bu, hem fiziksel hem de mental açıdan çalışanların güvenliğini, sağlığını ve refahını korumak için çeşitli önlemler ve politikaları içerir.

İSG’nin İşletmeler ve Çalışanlar Üzerindeki Etkisi

İSG uygulamaları, işletmelerin performansını artırırken, iş kazaları ve meslek hastalıkları nedeniyle oluşabilecek maliyetlerin de azalmasına yardımcı olur. Çalışanların güvenliği arttıkça, işyeri üretkenliği de aynı doğrultuda artar.

Türkiye’de İş Sağlığı ve Güvenliğinin Tarihçesi

Türkiye’de iş sağlığı ve güvenliği alanında yapılan çalışmalar, 4857 sayılı İş Kanunu ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile sistematik hale getirilmiştir. Bu kanunlar, işverenlere çalışanların sağlığı ve güvenliği için gerekli önlemleri alma zorunluluğu getirmiştir.

2025 Yılında İSG Uzmanı Çalıştırma Zorunluluğuna Neler Dahil Olacak?

Yeni Düzenlemelerin Kapsamı ve Yürürlük Tarihi

2025 yılında yürürlüğe girecek düzenlemeler, iş sağlığı ve güvenliği uzmanlarının istihdamı ve iş yerinde bulunma şartlarını yeniden tanımlamaktadır. Bu düzenlemeler, iş yerlerinin tehlike sınıflarına göre farklı yükümlülükler getirecektir.

Küçük Ölçekli İşletmelere Yönelik Değişiklikler

Özellikle 50’den az çalışanı olan küçük ölçekli işletmeler, iş sağlığı ve güvenliği uzmanı çalıştırma zorunluluğu kapsamında yeni yükümlülüklerle karşılaşacaklardır. Bu işletmeler, ortak sağlık güvenlik birimlerinden (OSGB) hizmet alarak bu yükümlülüklerini yerine getirebilecektir.

Hangi İş Yerleri İSG Uzmanı Çalıştırmak Zorunda Kalacak?

2025 itibarıyla yürürlüğe girecek olan düzenlemeler, az tehlikeli, tehlikeli ve çok tehlikeli iş yerleri için farklı kriterler belirlemektedir. İSG uzmanı çalıştırma zorunluluğu, iş yerinin tehlike sınıfına ve çalışan sayısına bağlı olarak belirlenmektedir.

Tehlike Sınıflarına Göre Uzman Zorunluluğu Nasıl Belirleniyor?

Az Tehlikeli, Tehlikeli ve Çok Tehlikeli İş Yerleri

Tehlike sınıfları, iş yerlerinin faaliyet alanlarına göre belirlenmektedir. Az tehlikeli iş yerleri için daha esnek düzenlemeler öngörülürken, tehlikeli ve çok tehlikeli iş yerleri için daha sıkı denetim ve uzman bulundurma şartları geçerli olacaktır.

Çalışan Sayısının Etkisi

Çalışan sayısı, İSG uzmanı bulundurma zorunluluğunda önemli bir kriterdir. Özellikle büyük ölçekli işletmeler, çalışan sayısına göre belirlenen uzman veya uzman ekiplerini istihdam etmek zorunda kalabilir.

Uygulama Örnekleri ve Hesaplama Yöntemleri

İSG uzmanı ihtiyacı hesaplanırken, iş yerinin tehlike sınıfı ve çalışan sayısı bir arada değerlendirilir. Örneğin, çok tehlikeli sınıfa giren bir şantiyede, çalışanın sayısına göre belirli bir sayıda İSG uzmanı bulunması zorunlu olabilir.

OSGB ve İSG Profesyonellerinden Nasıl Hizmet Alınır?

Ortak Sağlık Güvenlik Birimi (OSGB) Nedir?

OSGB, çeşitli iş yerlerine iş sağlığı ve güvenliği hizmetleri sağlayan kurumlardır. Bu birimler, iş yerlerinin yönetmeliklere uygun olarak İSG hizmetlerini almalarını sağlar.

OSGB ile Doğrudan İSG Uzmanı İstihdamı Arasındaki Farklar

OSGB’ler, farklı iş yerlerine hizmet verebilirken, doğrudan İSG uzmanı istihdamı, bir işletmeye özel çözümler sunar. İşletmenin büyüklüğüne ve tehlike sınıfına göre hangi seçeneğin daha uygun olduğu belirlenmelidir.

Hangi Seçeneğin Firmanız İçin Daha Uygun Olduğu Nasıl Belirlenir?

Bir firma için en uygun seçeneği belirlerken, maliyetler, işletmenin tehlike sınıfı ve çalışan sayısı gibi faktörler göz önünde bulundurulmalıdır. Küçük işletmeler çoğunlukla OSGB’lerden hizmet almayı tercih edebilirken, büyük işletmeler doğrudan İSG uzmanı istihdam etmeyi seçebilirler.

2025 Sonrası İşverenler İçin Yasal Yükümlülükler

6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu Çerçevesinde Yükümlülükler

Kanun, işverenleri İSG hizmetlerini sağlama ve bu hizmetleri sürekli iyileştirme yükümlülüğünde tutar. İşverenlerin bu kanun çerçevesinde uygun İSG uzmanı istihdam etmesi gerekmektedir.

Uygun İSG Uzmanı Bulunmamasının Cezai Yaptırımları

2025 yılında yürürlüğe girecek düzenlemelere uyulmaması durumunda, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından ağır cezalar uygulanabilir. İş yerinde uygun İSG uzmanı bulundurmamak ciddi para cezalarına yol açabilir.

Denetimler ve Belge Düzenleme Süreçleri

İş yerleri, düzenli olarak İSG denetimlerine tabi tutulacaktır. Bu denetimlerin ardından uygunluk belgesi düzenlenir ve bu belge, iş yerinde İSG yükümlülüklerinin yerine getirildiğini gösterir.

Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeler (KOBİ’ler) İçin İSG Stratejileri

Maliyet-etkin İSG Çözümleri

KOBİ’ler, maliyet-etkin İSG çözümleriyle işletmelerine uygun stratejiler geliştirebilirler. Bu çözümler arasında personelin eğitimi, tehlike değerlendirmeleri ve etkili kriz yönetim planları yer almaktadır.

Devlet Destekleri ve Teşvikler

KOBİ’ler, devlet tarafından sunulan teşvik ve desteklerden yararlanarak İSG hizmetlerini daha kolay bir şekilde sağlayabilir. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından sağlanan bu teşvikler, işletmelerin İSG yükümlülüklerini yerine getirmelerine yardımcı olur.

Dijital İSG Takip Sistemleri ve Yazılımlar

Teknolojik gelişmelerle birlikte dijital İSG takip sistemleri ve yazılımlar, işletmelerin İSG süreçlerini daha etkin ve verimli bir şekilde yönetmesini sağlar. Bu yazılımlar sayesinde iş kazaları ve tehlike durumları anında raporlanabilir.

Sonuç ve 2025 İçin Öneriler

İşverenlerin Bugünden Alması Gereken Önlemler

İşverenler, 2025 yılında yürürlüğe girecek düzenlemelere hazırlanmak için bugünden gerekli önlemleri almalıdır. Bu, uygun İSG uzmanlarının istihdam edilmesinin yanı sıra mevcut İSG politikalarının gözden geçirilmesini de içerir.

Gelecekte İSG Alanında Beklenen Gelişmeler

İş sağlığı ve güvenliği alanında teknolojik yeniliklerin ve dijital araçların kullanımı artacaktır. İşletmeler, bu gelişmeleri yakından takip ederek kendi İSG uygulamalarını sürekli güncellemelidir.

Etkili Bir İSG Politikası İçin Öneriler

Etkili bir İSG politikası oluşturmak için iş yerinde çalışanların sürekli eğitimi, risk analizlerinin düzenli yapılması ve aile-orientasyonların uygulanması önem arz etmektedir. Ayrıca, sürekli iyileştirme döngüleri ile İSG uygulamaları etkin bir şekilde yönetilebilir.

SSS: 2025 Yılında Türkiye’de İSG Uzmanı Çalıştırma Zorunluluğu Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Soru 1: 2025 yılında İSG uzmanı çalıştırma zorunluluğu hangi işletmeleri kapsıyor?

Cevap: İş sağlığı ve güvenliği uzmanı çalıştırma zorunluluğu, iş yerinin tehlike sınıfı ve çalışan sayısı göz önünde bulundurularak belirlenir. Özellikle tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işletmeler bu zorunluluğa tabidir.

Soru 2: OSGB’den hizmet almak zorunlu mu?

Cevap: Hayır, ancak OSGB’lerden hizmet almak, küçük ölçekli işletmeler için maliyet etkin bir çözüm olabilir.

Soru 3: İSG uzmanı çalıştırılmaması durumunda cezai yaptırımlar nelerdir?

Cevap: Uygun İSG uzmanı çalıştırmayan işletmelere, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından ağır para cezaları uygulanabilir.

Soru 4: Hangi tehlike sınıfında kaç İSG uzmanı çalıştırılmalıdır?

Cevap: Tehlike sınıfına ve çalışan sayısına göre ihtiyaç duyulan İSG uzmanı sayısı farklılık göstermektedir. Detaylı hesaplama için iş sağlığı ve güvenliği yönetmeliğine bakılmalıdır.

Soru 5: Dijital İSG takip sistemlerinin avantajları nelerdir?

Cevap: Dijital İSG sistemleri, iş kazaları ve tehlikelerin anında raporlanmasına olanak tanır ve veri analizleriyle risk yönetimini optimize eder.

Soru 6: İSG politikası oluştururken nelere dikkat edilmelidir?

Cevap: Risk analizi, çalışan eğitimi ve sürekli iyileştirme süreçleri gibi temel unsurlar, etkili bir İSG politikası oluşturmanın anahtarıdır.

Soru 7: KOBİ’ler için devlet destekleri nelerdir?

Cevap: KOBİ’ler, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından sağlanan çeşitli teşvik ve desteklerden yararlanabilirler.

Soru 8: İş sağlığı ve güvenliğinde teknolojik gelişmelerin rolü nedir?

Cevap: Teknolojik yenilikler, iş sağlığı ve güvenliği süreçlerinin daha etkin bir şekilde yönetilmesine olanak tanır, iş kazalarının önlenmesine katkı sağlar.

Soru 9: 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu nedir?

Cevap: Bu kanun, işletmeler için iş sağlığı ve güvenliği kurallarını belirler ve işverenlerin bu kurallara uymalarını zorunlu kılar.

Soru 10: İşyeri tehlike sınıfları nasıl belirlenir?

Cevap: Tehlike sınıfları, iş yerlerinin operasyon alanlarına ve faaliyet türlerine göre belirlenir.