Kıdem tazminatı, işçilerin belirli bir süre boyunca çalıştıkları işyerlerinden ayrıldıklarında, emeklerinin karşılığı olarak aldıkları önemli bir haktır. 2025 yılı itibarıyla, kıdem tazminatına ilişkin bazı güncellemeler ve önemli noktalar bulunmaktadır. Bu makalede, kıdem tazminatının tanımı, hak kazanma şartları, hesaplama yöntemleri ve güncel düzenlemeler detaylı bir şekilde ele alınacaktır.
Kıdem Tazminatı Nedir?
Kıdem tazminatı, işçinin belirli bir süre çalıştığı işyerinden ayrılması durumunda, işveren tarafından ödenen tazminattır. Bu tazminat, işçinin işyerine olan katkısının ve emeğinin bir karşılığı olarak değerlendirilir. 1475 sayılı İş Kanunu’nun 14. maddesi, kıdem tazminatının yasal dayanağını oluşturur.
Kıdem Tazminatına Hak Kazanma Şartları
- En Az Bir Yıl Çalışma Süresi: İşçinin aynı işyerinde en az bir yıl çalışmış olması gerekmektedir.
- İş Akdinin Belirli Şekillerde Sona Ermesi:
- İşveren Tarafından Fesih (İş Kanunu 25/II dışındaki nedenlerle)
- İşçi Tarafından Fesih (İş Kanunu 24)
- Muvazzaf Askerlik Hizmeti
- Emeklilik Nedeniyle Ayrılma
- Kadın İşçinin Evlilik Nedeniyle Ayrılması
- İşçinin Vefatı
Kıdem Tazminatının Hesaplanması
Kıdem tazminatı, işçinin çalıştığı her tam yıl için 30 günlük brüt ücret üzerinden hesaplanır. Bir yıldan artan süreler de orantılı olarak dikkate alınır.
Çalışma Süresi | Aylık Brüt Ücret (TL) | Kıdem Tazminatı Tavanı (TL) | Hesaplanan Tazminat (TL) |
---|---|---|---|
5 yıl | 10.000 | 46.655,43 | 50.000 |
Not: 2025 yılı için kıdem tazminatı tavanı 46.655,43 TL olarak belirlenmiştir. Bu tavanı aşan tutarlarda ödeme yapılamaz.
Kıdem Tazminatında Vergilendirme
Kıdem tazminatı, Gelir Vergisi Kanunu’nun 25. maddesi uyarınca gelir vergisinden muaftır. Ancak, damga vergisine tabidir ve binde 7,59 oranında kesinti yapılır.
Kıdem Tazminatında Zamanaşımı
Kıdem tazminatı alacaklarında zamanaşımı süresi 5 yıldır. İş akdinin sona erdiği tarihten itibaren 5 yıl içinde talep edilmezse, kıdem tazminatı hakkı zamanaşımına uğrar.
Yaklaşık Mahkeme Masrafları
Masraf Kalemi | Yaklaşık Tutar (TL) |
Harç ve Gider Avansı | 2.000 – 5.000 TL |
Bilirkişi Ücreti | 3.000 – 7.000 TL |
Vekalet Ücreti | 10.000 TL ve üzeri |
Örnek Senaryo
Ahmet Bey, 7 yıldır çalıştığı işyerinden işverenin işten çıkarması nedeniyle ayrılmıştır. Aylık brüt ücreti 15.000 TL’dir. 7 yıllık çalışma süresi için alacağı kıdem tazminatı şöyledir:
7 yıl x 15.000 TL = 105.000 TL. Ancak kıdem tazminatı tavanı 46.655,43 TL olduğu için Ahmet Bey’in yıllık kıdem tazminatı bu tavanla sınırlıdır.
7 yıl x 46.655,43 TL = 326.588,01 TL tazminat alacaktır.
Hukuki Danışmanlık Almanın Önemi
Kıdem tazminatı ile ilgili hak kayıplarının önüne geçmek ve doğru hesaplama yapmak için uzman bir avukattan destek almak büyük önem taşır.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
Kıdem tazminatı hangi durumlarda ödenmez?
İşçi, İş Kanunu’nun 25/II maddesinde belirtilen ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller nedeniyle işten çıkarılırsa kıdem tazminatı alamaz.
Kıdem tazminatı hangi ödemeleri kapsar?
Aylık brüt ücretin yanında, prim, ikramiye, yol ve yemek gibi sürekli ödemeler de hesaba katılır.
Kıdem tazminatı tavanı nedir?
2025 yılı için kıdem tazminatı tavanı 46.655,43 TL’dir.
Kıdem tazminatı damga vergisine tabi midir?
Evet, binde 7,59 oranında damga vergisi kesilir.
Kıdem tazminatı için dava açma süresi nedir?
Zamanaşımı süresi 5 yıldır.
Bir yanıt yazın