Teknolojinin hızla gelişmesiyle birlikte internet ve dijital araçların hayatımızdaki yeri arttı; ancak bu gelişimle birlikte yeni suç türleri de ortaya çıktı. Bu suçlar genel olarak “siber suçlar” olarak adlandırılır ve bu suçlara karşı verilen cezalar, siber suçlar cezası başlığı altında incelenir. Günümüzde sadece bireyleri değil, kamu kurumlarını, bankaları ve hatta devlet güvenliğini tehdit eden bu suç türleri, Türk Ceza Kanunu’nda özel maddelerle düzenlenmiştir. Bu yazıda siber suçların türlerini, bu suçlara ilişkin ceza hükümlerini, örnek Yargıtay kararlarını ve mağdurların nasıl korunabileceğini kapsamlı şekilde ele alacağız.
Siber Suç Nedir?
Siber suçlar; bilgisayar sistemleri, ağlar veya internet üzerinden işlenen, hedefi veya aracı dijital olan suçlardır. Bilişim sistemlerine yönelik her türlü yasa dışı müdahale, veri ihlali, dolandırıcılık ve kişisel verilerin ele geçirilmesi gibi eylemler bu kapsama girer.
Türk Hukukunda Siber Suç Tanımı
Türk Ceza Kanunu’nda doğrudan “siber suç” terimi geçmemekle birlikte, 243, 244 ve 245. maddelerde düzenlenen “bilişim suçları” siber suçları kapsamaktadır. Ayrıca özel kanunlar (örneğin 5651 sayılı kanun) ve kişisel verilerin korunmasına ilişkin mevzuatlar da önem taşır.
Siber Suç Türleri ve Karşılığı Olan Cezalar
1. Bilişim Sistemine Girme (TCK m.243)
Bir bilişim sistemine hukuka aykırı olarak giren kişi için:
- 1 yıla kadar hapis veya adli para cezası
- Sistemde kalmaya devam edilirse: 6 aydan 2 yıla kadar hapis
2. Sistemi Engelleme, Bozma, Verileri Yok Etme (TCK m.244)
Bir bilişim sisteminin işleyişini engelleyen, bozan veya verileri silen kişi:
- 1 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası
Eğer kamu kurumlarına veya bankalara ait sistemlerde yapılırsa:
- 3 yıldan 8 yıla kadar hapis
3. Banka veya Kredi Kartlarının Kötüye Kullanılması (TCK m.245)
Başkalarına ait kart bilgilerini ele geçirip kullanma:
- 3 yıldan 6 yıla kadar hapis ve 5 bin güne kadar adli para cezası
Kartı başkasına veren kişi için de ceza öngörülür.
Özel Durumlar ve Ağırlaştırıcı Sebepler
- Suç örgütü kapsamında işlenirse ceza yarı oranında artırılır.
- Kamu görevlisi tarafından görevini kötüye kullanarak işlenirse nitelikli hal sayılır.
- Çocukların veya engelli bireylerin mağdur edilmesi durumunda cezalar ağırlaşır.
Kişisel Verilerin Ele Geçirilmesi ve Yayılması
6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’na göre:
- Kişisel verileri hukuka aykırı olarak ele geçiren, işleyen veya yayan kişiler hakkında 1 yıldan 4 yıla kadar hapis cezası öngörülür.
Eğer özel nitelikli kişisel verilere (sağlık, din, ırk gibi) ilişkin ihlal varsa, ceza artar.
İnternetten Hakaret, Tehdit, Taciz Suçları
Sosyal medya veya dijital platformlar üzerinden:
- Hakaret (TCK m.125): 3 aydan 2 yıla kadar hapis
- Tehdit (TCK m.106): 6 aydan 2 yıla kadar hapis
- Cinsel taciz (TCK m.105): 3 aydan 2 yıla kadar hapis
Bu suçlar kamuya açık mecralarda işlendiğinde ceza artırılır.
Yargıtay Kararları ve Uygulama Örnekleri
- Yargıtay 8. Ceza Dairesi, 2018/3563 E. 2019/2745 K. sayılı kararında, banka kart bilgilerini sosyal medya üzerinden ele geçirerek alışveriş yapan kişi hakkında 245. madde uyarınca ceza verilmiştir.
- Yargıtay 12. Ceza Dairesi, 2020/1512 E. 2021/2436 K. kararında, e-posta yoluyla virüs gönderip şirket verilerini şifreleyen kişi hakkında 244. maddeye göre 6 yıl hapis cezası verilmiştir.
Mağdur Ne Yapmalı? Siber Suçlarla Karşılaşanların Hakları
Siber suç mağdurları, aşağıdaki yollarla haklarını koruyabilir:
- Savcılığa suç duyurusu (özellikle bilişim suçlarında cumhuriyet savcılığı yetkilidir).
- Siber Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı’na başvuru.
- Kişisel Verileri Koruma Kurumu’na şikayet (veri ihlalleri için).
- BTK’ya ihbar (internet içerikleri için).
- Maddi zarar varsa tazminat davası açılabilir.
Siber Suçların Önlenmesi İçin Alınabilecek Tedbirler
- Güçlü ve güncel şifre kullanımı
- Antivirüs ve güvenlik yazılımları
- Bilinmeyen bağlantı ve dosyaların açılmaması
- Sosyal medya gizlilik ayarlarının kontrolü
- Kişisel verilerin paylaşımında dikkatli olunması
Avukat Desteği Neden Önemli?
Siber suçlar teknik boyutu olan, delil toplamanın zor olduğu ve yargılama sürecinin karmaşık ilerlediği dava türleridir. Bu nedenle alanında uzman bir ceza hukuku avukatı, sürecin sağlıklı yürütülmesinde önemli rol oynar.
Sonuç: Dijital Güvenlik, Hukuki Güvence ile Sağlanır
Siber suçlar cezası, dijital dünyadaki hak ihlallerine karşı etkili bir caydırıcılık işlevi görür. İnternette işlenen suçlar, tıpkı fiziksel dünyadakiler gibi cezalandırılır ve ciddi sonuçlar doğurabilir. Bu nedenle hem bireylerin bilinçli olması hem de hukuki yollara başvurarak haklarını aramaları büyük önem taşır. Teknoloji ilerledikçe siber güvenliğin sağlanması, hukukun aktif müdahalesiyle mümkündür.
Bir yanıt yazın