📌 1. Zorunlu Arabuluculuk Nedir?

📌 Zorunlu arabuluculuk, belirli hukuk uyuşmazlıklarında, dava açmadan önce tarafların arabulucuya başvurmasını zorunlu kılan hukuki çözümdür.
7036 Sayılı İş Mahkemeleri Kanunu ve 6325 Sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu kapsamında düzenlenmiştir.
✔ Amaç, mahkemelerin iş yükünü azaltmak ve tarafları uzlaşarak çözüm bulmaya teşvik etmektir.

🚨 Örnek:
İşçi, kıdem tazminatı talebiyle dava açmak istiyorsa, önce arabulucuya başvurmak zorundadır.


📌 2. Hangi Davalar İçin Zorunlu Arabuluculuk Uygulanır?

✅ 2.1. İş Hukuku Davaları

✔ Kıdem tazminatı
✔ İhbar tazminatı
✔ Fazla mesai ücreti
✔ Yıllık izin ücreti
✔ Maaş alacakları
✔ İşe iade talepleri

🚨 İstisna: İş kazası ve meslek hastalığından doğan tazminat ve iş göremezlik davalarında zorunlu arabuluculuk yoktur.


✅ 2.2. Ticari Davalar

✔ Ticari alacak davaları
✔ Sözleşmeden kaynaklı ticari uyuşmazlıklar
✔ Tazminat talepleri

🚨 İstisna: İflas, konkordato, çek iptali gibi davalarda zorunlu arabuluculuk yoktur.


✅ 2.3. Tüketici Davaları (2024 İtibarıyla)

✔ Ayıplı mal ve hizmetten kaynaklanan uyuşmazlıklar
✔ Tüketici sözleşmesinden doğan alacak davaları

🚨 İstisna: Tüketici hakem heyetinin görev alanına giren düşük tutarlı uyuşmazlıklarda zorunlu arabuluculuk yoktur.


📌 3. Zorunlu Arabuluculuk Başvuru Süreci Nasıl İşler?

AşamaAçıklama
BaşvuruUyuşmazlıkla ilgili adliyedeki Arabuluculuk Bürosu’na başvuru yapılır.
Arabulucu AtamasıBüro, sistemden yetkili arabulucuyu atar.
İlk GörüşmeArabulucu, tarafları ilk toplantıya davet eder.
MüzakerelerTaraflar taleplerini açıklar, arabulucu çözüm için tarafları uzlaştırmaya çalışır.
Anlaşma/AnlaşamamaTaraflar anlaşırsa tutanak tutulur ve bağlayıcı olur. Anlaşamazlarsa dava açma yolu açılır.
Dava AçmaArabuluculuk son tutanağı olmadan dava açılamaz.

🚨 Örnek:
İşten çıkarılan Ayşe Hanım kıdem tazminatı için adliyede arabuluculuk bürosuna başvurur. Taraflar anlaşırsa tazminatını alır, anlaşamazsa dava açar.


📌 4. Arabuluculuk Süresi Ne Kadardır?

✔ İş ve ticari davalarda: 4 hafta, gerekli hallerde 2 hafta daha uzatılabilir.
✔ Tüketici davalarında: 3 hafta, gerektiğinde 1 hafta uzatma yapılabilir.

🚨 Örnek:
Bir işçi kıdem tazminatı talebiyle başvuruda bulunduğunda, süreç en fazla 6 hafta sürebilir.


📌 5. Arabuluculuk Sonucunda Tutulan Belgelerin Hukuki Niteliği

SonuçHukuki Etkisi
Anlaşmaİcra edilebilirlik şerhi alındığında mahkeme kararı gibi geçerlidir.
AnlaşamamaDava açmak için gerekli olan tutanak alınır.

🚨 Örnek:
Taraflar anlaşır ve ödeme konusunda uzlaşırsa, imzalanan tutanak mahkemeden icra edilebilirlik şerhi alınarak doğrudan icra takibine konulabilir.


📌 6. Arabuluculuk Ücreti Nasıl Belirlenir?

✔ Taraflar anlaşırsa, Arabuluculuk Asgari Ücret Tarifesi uyarınca belirlenir.
✔ Anlaşma olmazsa, ilk 2 saatlik görüşme ücreti Adalet Bakanlığı tarafından karşılanır.

🚨 Örnek:
Taraflar anlaşamazsa, ilk 2 saatin ücreti devletten, sonrası taraflardan alınır.


📌 7. Arabuluculuk Sürecinde Dikkat Edilmesi Gerekenler

Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar
Talepler net ve belgeli olmalı.
Süreçte anlaşma sağlanırsa tutanak doğru hazırlanmalı.
Taraflar, tutanak imzalanmadan önce anlaşmanın tüm sonuçlarını kavramalı.

🚨 Örnek:
İşçi, fazla mesai ücreti talep ediyorsa, çalışma saatleriyle ilgili belgelerini hazırlamalıdır.


📌 8. Örnek Senaryo

Senaryo:
Ahmet Bey işten çıkarılmış ve ihbar tazminatı talep etmektedir.
✔ Arabulucuya başvurur.
✔ İşveren 20.000 TL ödemeyi kabul eder.
✔ Taraflar tutanak imzalar ve icra edilebilirlik şerhi alınır.
✔ İşveren ödeme yapmazsa, tutanak icra takibine konulur.


📌 9. Sıkça Sorulan Sorular

🔹 Arabuluculuk zorunlu mu?
📌 İş, ticaret ve tüketici davalarında zorunludur.

🔹 Anlaşamazsak ne olur?
📌 Dava açabilirsiniz.

🔹 Arabulucu kim atar?
📌 Adliyedeki Arabuluculuk Bürosu.

🔹 Ücret kim öder?
📌 Anlaşılırsa taraflar öder, anlaşılmazsa ilk 2 saat devlet karşılar.

🔹 Arabuluculuk ücreti ne kadar?
📌 Talebin miktarına göre değişir. Asgari Ücret Tarifesi esas alınır.